Samsun Üniversitesi’nde (SAMÜ) Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı ve Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Musa Yıldız tarafından, Türk dünyasında önemli bir yeri olan Hoca Ahmet Yesevi’nin hayatının, düşüncesinin ve eserlerinin anlatıldığı “Türk Dünyası ve Hoca Ahmet Yesevi” konulu konferans verildi.
Konferans öncesi Rektörlük Makamında konuğunu ağırlayan Rektör Aydın’a Mütevelli Heyet Başkanı Prof. Dr. Musa Yıldız tarafından hediye takdiminde bulunuldu. Samimi bir ortamda geçen ziyarette Rektör Aydın konuğuna Samsun Üniversitesinin kuruluş ve gelişim süreci hakkında bilgi verdi.
Samsun Üniversitesi Canik Kampüsü 100. yıl konferans salonunda, Rektör Prof. Dr. Mahmut Aydın, Canik Belediye Başkanı İbrahim Sandıkçı, İl Kültür ve Turizm Müdürü Adnan İpekdal, Ondokuzmayıs Üniversitesi (OMÜ) akademik personelleri, Samsun Üniversitesi akademik, idari personeli ve öğrencilerinin katılımıyla konferans gerçekleştirildi.
Açılış konuşmasında Samsun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Aydın “Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Değerli Dostum Prof. Dr. Musa Yıldız hocama öncelikle üniversitemize hoş geldiniz diyorum. Musa Yıldız hocam bugün bizlere Anadolu ve Balkan Coğrafyasında İslam’ın yayılmasının ve kök salmasının öncülerinden olan gönül ve irfan medeniyetimizin piri ve büyük çınarlarından biri olan Hoca Ahmet Yesevi’yi, onun ruh ve gönül dünyamızı inşa ve ihya eden mesajlarını anlatacak. 1166’da vefat eden Hoca Ahmet Yesevi’yi kalıcı kılan ve kadim bir gelenek oluşturmasındaki sebep gerek yaşadığı dönem insanları üzerinde gerekse günümüze kadarki zaman zarfında hem yaşadığı coğrafyada hem de başta Anadolu ve Balkanlar olmak üzere dünyanın farklı yerlerinde çok ciddi etkiler bırakmış ve günümüzde de bırakmaya devam ediyor olmasıdır. Hoca Ahmet Yesevi’nin İslam’ın temel kaynaklarından ve ahlakı Kur’an olan Hz. Muhammed’in örnek şahsiyetinden beslenen fikirleri ve yaşam tarzı, yazdığı eserler, yetiştirdiği öğrencileri ve kurucusu olduğu Yesevi tarikatına mensup dervişler aracılığıyla başta Avrasya ve Anadolu coğrafyası olmak üzere Balkanlar ve Kuzey Afrika’da etkili olmuş ve olmaya devam etmektedir. Hoca Ahmet Yesevi Orta Asya’dan Mezopotamya’ya, Anadolu’dan Balkanlara kadar yayılan geniş coğrafyada bir mürşid ve gönül insanı olarak yolumuzu aydınlatmış ve aydınlatmaya da devam etmektedir” dedi.
Rektör Aydın sözlerine “Hoca Ahmet Yesevi’nin açtığı yoldan yürüyen Taptuk Emre, Yunus Emre, Mevlana Celaleddin Rûmi, Sadreddin Konevi, Davud el-Kayseri, Hacı Bektaş Veli, Sarı Saltuk, Baba İlyas, Nisazi Mısrî gibi görül erleri Anadolu’nun irfan medeniyetini inşa etmiş ve akıl ile imanın, aşk ile aşkın olanın, ilim ile ahlakın, inanç ile erdemin ayrılmaz bir bütün olduğunu bizlere göstermişlerdir” diyerek devam etti. Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Musa Yıldız’a konferans davetimizi kırmadığı ve Hoca Ahmet Yesevi ve Anadolu irfan medeniyetimizi inşa eden gönül erlerini hatırlamamıza vesile olduğu için teşekkür ederek konuşmasına son veren Rektör Aydın, konferansın tüm katılımcılara faydalı olması temennisinde bulundu.
Sözlerine, “Bana Hoca Ahmet Yesevi Hazretlerini Samsun’da anlatma fırsatı verdiği için Prof. Dr. Mahmut Aydın’a içten teşekkürlerimi sunuyorum” diyerek başlayan Prof. Dr. Musa Yıldız 12. yüzyıl ’da bugünkü Kazakistan da yaşamış olan Hoca Ahmet Yesevi’nin Türklerin İslamlaşmasındaki rolüne ve Anadolu ile Balkanların Müslüman olmasındaki önemine değindi.
Prof. Dr. Musa Yıldız, Hoca Ahmet Yesevi Hazretlerinin bizim bilmemiz ve gelecek nesillere anlatmamız gereken değerli bir şahsiyet olduğuna, ”zaman” kavramına ayrı bir önem verdiğine bu kapsamda onu üçe ayırarak birinci kısımda ibadet ettiğini, ikinci kısımda ilimle ilgili uğraşılar verdiğini, üçüncü kısımda ise geçimini sağladığını ifade etti. Sözleri, felsefesi ile günümüze kadar gelen ve düşünceleriyle büyüklerimizi yeşerten Hoca Ahmet Yesevi’nin kum saatinin tanelerinin aşağı doğru süzülmesi gibi geçtiğini ve zamanı iyi kullanılıp daha fazla talebe yetiştirmeyi kendisine hedef edindiğine değindi. Bu doğrultuda boşa geçirilecek zaman olmadığına inan Hoca Ahmet Yesevi, ömrünü eğitime adamış “doksan dokuz bin öğrenci” yetiştirmeyi kendisine hedef olarak belirlediğini bizlerin de bundan ders almamız gerektiğini ifade etti.
Prof. Dr. Musa Yıldız Hoca Ahmet Yesevi “Türk dünyasına hâkim olan ahlak anlayışının mimarlarından biri olmuştur. Yaşadığı dönemin hâkim dili olan Farsçayı kullanmak yerine Türkçeyi kullanan ve İslamiyet’in Türkistan’a yayılmasını sağlayan öncü olmuştur. Hoca Ahmet Yesevi’nin felsefesi, zamanla Türk dünyasının dışına taşmasının yanı sıra UNESCO, 2016 yılını “Hoca Ahmet Yesevi ve Fuat Köprülü Yılı” ilan etmiştir. Ord. Prof. Dr. Fuat Köprülü, yaptığı bilimsel çalışmalar ile Hoca Ahmet Yesevi’yi dünyaya tanıtan önemli tarihçimizdir” dedi.
Konuşmasına Şeyh Edebali’nin “Üzülürsün” isimli;
Cahil ile dost olma
İlim bilmez, İrfan bilmez, Söz bilmez, Üzülürsün
Saygısızla dost olma
Usul bilmez, Adap bilmez, Sınır bilmez, Üzülürsün
Aç gözlü ile dost olma
İkram bilmez, Kural bilmez, Doymak bilmez, Üzülürsün
Görgüsüzle dost olma
Yol bilmez, Yordam bilmez, Kural bilmez, Üzülürsün
Kibirliyle dost olma
Hal bilmez, Ahval bilmez, Gönül bilmez, Üzülürsün.
Ukalayla dost olma
Çok konuşur, Boş konuşur, Kem konuşur, Üzülürsün.
Namertle dost olma
Mertlik bilmez, Yürek bilmez, Dost bilmez, Üzülürsün
şiiri ile son verdi.
Konferans, Samsun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Aydın’ın Prof. Dr. Musa Yıldız’a plaket takdimi ve hatıra fotoğraf çekimi ile sona erdi.