Üniversitemiz 18 Mayıs 2018’de kurulduğundan bu yana kuruluşumuzun her yıl dönümünde başarılarımızı ve mesuliyetlerimizi yeniden hatırlıyor, gözden geçiriyor, eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında öncü olmak için sürekli yeni yollar arıyoruz. Bu arayışın sürekliliğinin ve dinamizminin gerekli olduğuna ve bir üniversitenin olmazsa olmaz misyonu olduğuna inanıyorum. Kurucu Rektör olarak atandığım 10 Eylül 2018 tarihinden itibaren çalışma arkadaşlarımla birlikte ülkemizin ve bölgenin çok boyutlu ve katmanlı toplumsal ihtiyaçlarını belirlemeye ve karşılamaya çalışıyoruz. Ayrıca öğrencilerimize dönük olarak fakülte, enstitü ve yüksekokullarda verilen eğitim-öğretimin kalitesini dinamik bir usulle sürekli iyileştirmenin ve akademik kadromuzun birikimlerini göz önünde bulundurarak üniversitemizdeki araştırma faaliyetlerini desteklemenin gayreti içerisindeyiz. Bununla birlikte, yeni kurulan fakülteler, enstitü, yüksekokullar, merkezler ve idari birimler ile üniversitemizi daha yenilikçi ve üretken bir eğitim-öğretim ve araştırma-geliştirme kurumu haline getirme hedefimize doğru emin adımlarla ilerliyoruz. Ülkemizin kıymetli bir endüstriyel mirası olarak bize emanet edilen binaların dönüşümü, yenilenmesi ve niteliklerinin arttırılması hususunda da yol alıyoruz. Gayret ve çabalarımızın olumlu yansımalarını başta Samsun şehri olmak üzere ülkemiz genelinde gözlemliyoruz. Bu durum bizleri ziyadesiyle mutlu ediyor ve daha fazlasını yapmaya yönelik en kıymetli motivasyon kaynağımız oluyor. İlgi gösteren, görüş bildiren, önerilerini ileten, maddi ve manevi destek sunan her kurum ve kişiye minnettarız.
“Duvarsız Üniversite” Modelimiz
Kültürel köklerimize bağlı olma ve üzerinde yükseldiğimiz tarihsel mirasın hakkını vererek onu geleceğe taşıma esasına dayanan bir eğitim anlayışına, birlikte düşünme, üretme ve sürekli daha iyiyi arama felsefesine sahip bir üniversiteyiz. Kuruluşumuzdan bu yana tüm paydaşlarımızla birlikte geliştirdiğimiz “Duvarsız Üniversite” modelimizle, zihinlerdeki duvarları yıkarak toplumun tüm kesimleri ile etkin iletişim kurmayı ve özgür düşünen bireyler yetiştirerek nitelikli bir topluma yön vermeyi hedef edindik. Söz konusu felsefe, yaklaşım ve hedeflerimiz; odaklandığımız alanlar çerçevesinde, çevre dostu yaklaşım ve yeşil kampüs politikaları uygulamak, her türlü geri dönüşüme öncelik vermek, üniversite-sanayi iş birliğinde sürdürülebilir politikalar geliştirmek, sürekli üretim, bilimsel ve teknolojik yeniliklerin sürekli olarak sınırları ortadan kaldırdığı yüksek teknolojiye sahip alanlarda ülkemize her alanda katma değer sağlayacak genç mezunlar yetiştirmek gibi alt kırılımlara sahip.
Duvarsız Üniversite Modeli ve Zorluklara Karşı Hızlı Çözüm Yolları
Tüm bunları hayata geçirme sürecimiz bazı öngörülemez sorun ve zorluklarla yüzleşmeyi de beraberinde getirdi. Kuruluşumuz ve şekillenişimiz bütün dünyayı etkileyen pandemi döneminin koşullarıyla birlikte okunmalı. Bugün dünyadaki bütün üniversitelerin cevap bulması gereken soru, üniversitelerin bu yeni gelişen süreçlerde yollarına konvansiyonel araç ve yöntemlerle mi devam edeceği, yoksa kendilerini yeniden yapılandırıp özgün ve dinamik yolları nasıl bulabilecekleri sorusudur. Her ne kadar pandeminin etkisi ülkeden ülkeye, kurumdan kuruma farklılık gösterse de her bir tecrübenin kendi bulunduğu bağlam içerisinde kendine özgü yenilikçi çözümler üretebileceğini çok iyi biliyoruz.
Bu öngörülemez ve kritik sorun özelinde derslerimizi iki yıl boyunca uzaktan öğretim yoluyla gerçekleştirdik. Daha sonra örgün eğitime dönüş yaparken ülke olarak yaşadığımız yüzyılın en büyük deprem felaketi nedeniyle hibrit eğitim modelini uygulamaya başladık. Bütün bu sorunlara hızlı tepkiler vererek öğrencilerimizin gelişimlerini üst düzeyde sürdürebileceği yenilikçi çözümler ürettik. Oluşturduğumuz “Duvarsız Üniversite” modelimiz sayesinde öğrencilerimiz ile öğretim üyelerimiz arasında sürekli ve etkili bir iletişim kurulmuş ve öğrencilerimiz aktif öğrenme sürecine dâhil olmuşlardır.
5. Yılında Üniversitemiz: Vizyonu Gerçeğe Dönüştürmek
Kuruluşumuzun beşinci yılında, bölgemizin temel ihtiyaçlarıyla birlikte ülkemizin “Türkiye Yüzyılı” hedefleri ve benimsediğimiz “Duvarsız Üniversite” modeli çerçevesinde üniversitemizin toplumdaki rolünü aralıksız bir çabayla değerlendiriyoruz. İçinde yaşadığımız yüzyılda ortaya çıkan pandemi gibi her yeni soruna rağmen şehirden ve sektörden uzak kalmamayı, bilgi ve tecrübe transferini her zaman sürdürmeyi en önemli ilke olarak belirledik. Bölgesel ihtiyaçlar ve üniversite-sanayi iş birliği başta olmak üzere Samsun şehri ve Karadeniz Bölgesi’nin ekonomisini ayakta tutan bütün sektörlerle ilişkilere öncelik verdik. Bu kapsamda sektörden büyük ölçekli, ihracat potansiyeli yüksek, yüksek teknolojik içerikli ürünler üreten ve dünyaya mal/hizmet satan yaklaşık 50 firmayla protokoller yaparak; ortak malzeme ve mekân kullanımı, iş yerinde mesleki eğitim, staj, ortak iş gücü, akademik danışmanlık, ortak proje, istihdam gibi konularda çalışmalar gerçekleştirdik. Sadece uygulamalı teknik bilimler değil, sosyal bilimlerin de uygulamalı yönünü ön plana çıkarmaya çalıştık. Öğrencilerimizin staj programlarını teşvik ve destekleme gayretimiz üniversite ve şehir arasındaki görünmez duvarı giderek silikleştirdi.
Üniversite-toplum arasındaki sınırları kaldırarak ve duvarları yıkarak “nitelikli bir toplum için nitelikli bir üniversite” olma yolunda tüm hedeflerimizi birer birer gerçekleştiriyoruz. Bu bağlamda kuruluşundan bugüne değin, İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi öğrencilerinin TÜBİTAK 2209A-B projeleri kapsamında sosyal, iktisadi ve toplum bilimleri konuları üzerine başvurduğu toplamda 111 projesinin kabul alması muazzam bir gayretin sonucudur. Benzer şekilde, Samsun’da gerçekleştirilen TEKNOFEST 2022 teknoloji yarışmalarında beş projeyle fakültemiz öğrencileri finallere kalarak büyük bir başarı elde etmişlerdir. Fakültemiz öğretim üyeleri ise bu kadar kısa süre içerisinde TÜBİTAK 1001, 3005, 3501 gibi büyük ölçekli proje kategorilerinde özellikle sosyal bilimler alanında toplamda altı proje kabulü alarak üniversite ve toplum arasında anlamlı bir köprü oluşturmuşlardır.
Ayrıca kuruluşundan bu zamana kadar benimsediği çevre dostu yaklaşımı ve yeşil kampüs politikaları çerçevesinde sürdürülebilir geri dönüşüme her zaman öncelik vermiş olan üniversitemiz, “Duvarsız Üniversite” vizyonu ile özellikle Mimarlık ve Tasarım Fakültesi öğretim üyeleri ve öğrencilerinin de dâhil olduğu, Samsun Üniversitesinin mimari tasarım evrenine önemli katkı sunacak, ustalıkla düşünülmüş mimari planlamaları hayata geçirmiştir. Bu doğrultuda, Mimarlık ve Tasarım Fakültemizin öğretim üyeleri âtıl kalmış hangar binalarını yeni fakültelere dönüştürürken atölyeler, derslikler ve laboratuvarlar arasında duvar örmeyen, her tür iletişime açık, ortak üretime ve iş birliğine zemin hazırlayan “açık mekân” ilkesini projelerine yansıtmışlardır. Ballıca Kampüsündeki hangarların çevre dostu ve yeşil kampüs politikası gereği geri dönüşümle canlanıp tekrar hayat bulması daha az bir maliyetle sadece eskiyi yeniye dönüştürmeyi sağlamamış aynı zamanda eskinin dokusunun, duygusunun ve hafızasının da günümüze başarılı bir şekilde aktarılmasını beraberinde getirmiştir. Söz konusu mekân hassasiyeti ve bilincinin oluşmasına imkân veren bir müfredata sahip olmasının yanı sıra TÜBİTAK 2209-A projeleri 2022 yılı 1. dönem sonuçlarına göre tüm ülkede destek verilen on iki mimarlık araştırma projesinin beş tanesi henüz iki yıl önce eğitime başlayan Fakültemiz öğrencileri ve akademisyenlerine aittir.
Ortaya çıkan yeni sorunlara rağmen şehirden ve sektörden uzak kalmamayı, sektörle bilgi ve tecrübe aktarımını her zaman sürdürmeyi, üniversite ile sanayi arasında aşılmaz yüksek duvarlar örmemeyi Mühendislik Fakültemizin en önemli ilkeleri olarak belirledik. Bölgesel ihtiyaçlar ve üniversite-sanayi iş birliği politikalarımız ışığında Samsun şehrinin ve Karadeniz Bölgesinin ekonomisini ayakta tutan tüm sektörlerle iş birliğine öncelik verdik. Üniversite-sanayi iş birliğinde sürdürülebilir politikalar geliştirmeyi ve sürekli üretimi teşvik ettik. Öğrencilerimizin staj programlarını düzenleme ve yürütme gayretimiz sayesinde ve izlediğimiz şeffaf, hesap verilebilir politikalarımız sonucunda, üniversitemiz ve sektörler arasındaki görünmez duvarlar zayıflatılmıştır. Samsun’un öncü teknoloji firmalarıyla işbirliği yapmayı esas alan Fakültemiz öğretim üyelerinin altı adet büyük ölçekli TÜBİTAK projeleri şu ana kadar desteklenmeye değer bulunmuştur ve Fakülte olarak yeni bilgi üretiminde önemli adımlar atmaktayız.
Sınırları aşan üniversite olma yolunda Özdemir Bayraktar Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi üniversitemizdeki en önemli rollerden birini üstlenmektedir. Kampüsünde uçak-uzay mühendisi, uçak teknisyeni ve pilot yetiştiren bir üniversiteyiz. Samsun Üniversitesinin güzide fakültelerinden Özdemir Bayraktar Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi öğrencileri havacılık alanında ihtisaslaşmakla kalmayıp üniversitemizin adının TEKNOFEST ile birlikte öne çıkmasını ve teknolojik gelişim ile bütünleşmesini sağlamıştır. Mühendislik Fakültesi akademisyen ve öğrencilerinin de aktif katılımlarıyla artarak devam eden başarılarımıza üniversitemizin paydaşı olduğu, 30 Ağustos-04 Eylül 2022’de unutulmaz bir atmosferde gerçekleştirilen TEKNOFEST Samsun 2022 yarışmalarında şahitlik ettik. İstanbul’da düzenlenen 2023 TEKNOFEST yarışmalarında ise başarısını devam ettiren üniversitemiz öğrencileri üç Türkiye birinciliği, bir ikincilik, bir üçüncülük ve üç performans ödülü almaya hak kazanarak çok büyük başarılar elde ettiler ve aldıkları ödüllerle bizleri gururlandırdılar, umutlandırdılar.
“Duvarsız Üniversite” politikası gereği Samsun Üniversitesi, öğrencinin öğrenme sürecine her yönüyle dâhil olduğu, araştırma kaynaklarını sonuna kadar etkin ve sınırsız kullanan öğretim üyelerinin olduğu bir üniversitedir. Her zaman erişilebilir, iletişime açık, çevre dostu ve geri dönüşümü destekleyen, daha iyi bir hizmet için daima dönüşüme açık olmayı şiar edinmiş bir üniversite olarak önceliklerimizi belirlerken ülkemizin öncelikli hedeflerini ve bölgemizin spesifik ihtiyaçlarını sürekli olarak göz önünde bulundurduk. Bu çerçevede 2020’de kurduğumuz Tıp Fakültemiz şehrin ihtiyaçlarına uygun ve halkın erişimine daima açık bir şekilde hizmet vermeyi sürdürmektedir. Bu hizmetin ne ölçüde hayati olduğunu tüm dünyaca maruz kaldığımız Covid-19 pandemisi süresince maalesef acı bir biçimde tecrübe ettik.
Sonuç
Pandeminin etkileri kısa sürede tespit edilemeyecek kadar yoğun ve karmaşıktır. Bu soruna ilişkin üretilen yeni yükseköğretim modellerinin hangisinin veya hangilerinin belirli bir geçerliliğe sahip olacağını da başkaca toplumsal ve bilimsel verilerle/araştırmalarla gözlemleyebileceğiz. 2020 sonrası değişikliklerin, yükseköğretim anlayışında mutlak bir dijitalleşmeye evrileceğini öngörmüyor ve mutlak dijitalleşmenin başka sorunları beraberinde getirebileceğini düşünüyoruz. Fakat eğitim sürecinin pandemi öncesi uygulamalara dönüşünün de kolay olmadığını ve geleneksel modellerin bazı temel çözümsüzlüklere sebebiyet verdiğini de kabul etmemiz gerekmektedir. Böylece dijitalleşme uygulamalarına devam ederken geleneksel tecrübelerimizi de dikkate alarak bu uygulamada bir reform yapmak, duvarsız bir üniversite inşa etmek hepimiz için aciliyetle yerine getirilmesi gereken bir mesuliyettir. Sonuç olarak üretimde, teknolojide, pratik bilgide, mimaride, sağlıkta ve kolektif düşünmede “Duvarsız Üniversite” olma vizyonumuzu sürdürmek ve geliştirmek arzusundayız.
Bütün bu düşünce ve duygularla üniversitemizin beşinci yılını kutluyor, gelişimimizde öncelikli payı olan Samsun halkına ve şehrin ileri gelenlerine, üniversitemizin akademik ve idari personeline ve çok değerli öğrencilerimize şükranlarımı, minnetlerimi sunuyorum.
Prof. Dr. Mahmut Aydın
Rektör
