Samsun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Aydın Para Dergisine Samsun Üniversitesi’nin şehrin ekonomisine sunduğu katkılarla ilgili açıklamalarda bulundu.
Dergide yer alan makalede Aydın, üniversite – sanayi işbirliğinin her alanda geliştirilmesi gerektiğine vurgu yaptı. Mahmut Aydın ayrıca üniversitelerde üretilen bilginin verimli bir şekilde kullanılarak bölge ve ülke ekonomisine olumlu katkılarda bulunması gerektiğini belirtti.
Samsun Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mahmut Aydın’ın Para Dergisinde yayınlanan makalesi ise şu şekilde:
Dönüşen ve Dönüştüren Üniversite
Yerel girişimler ile küresel kaynaklar arasında bağ kurma zorunluluğunu tecrübe eden modern toplumlarda, üniversitelerin misyon ve işlevi de bu yeni bağın oluşum ve şekillenme sürecinde üstlendiği role göre değişmekte ve belirginleşmektedir. Geçmişte yalnızca bilgiyi üretip yayma misyonuyla kurulmuş olan üniversiteler, yirmi birinci asırda artık hem birçok buluşu gerçekleştiren, uygulamalı araştırma faaliyetlerine odaklanan ve geliştirdikleri teknolojileri pazara sunarak katma değer yaratılmasında etkin rol üstlenen kurumlara dönüşmek hem de yerel ve küresel arasında oluşan yeni bağın geliştirilmesi, denetlenmesi ve izlenmesi sorumluluğunu üstlenmek durumundadır. Bu sorumluluk, dönüştürücü bilim anlayışını misyon olarak belirlemeyi gerekli kılar. Ama bununla beraber bu sorumluluğun yerine getirilmesi ancak üniversitelerin de bizatihi kendilerini dönüştürebilme kapasitesine göre mümkün olacaktır. Üniversiteler hem ülkelerinin küresel ölçekte kalkınmasına katkı vermeli hem de bulunduğu coğrafyanın yaşam koşullarının iyileştirilmesine, sosyal, kültürel ve iktisadi kapasitesinin gelişmesine ivme kazandırmalı, yerel aktörleri birbirleriyle diyaloga davet etmelidir.
Samsun ilinde, sosyo-ekonomik gelişim sürecine önemli katkılar sunma ve sahip olduğu bilgi, birikim ve imkânları ile sanayinin gelişmesine ivme kazandırma misyonuna sahip iki devlet üniversitesinin bulunması şehrimiz için büyük bir fırsattır. Aynı zamanda Samsun şehrinin sahip olduğu ekonomik potansiyel çeşitliliği ve ölçeği hem akademisyenlere hem de öğrencilere müthiş bir uygulama fırsatı sunmaktadır. Hem üniversitelerin hem de Samsun’da ekonomi alanında karar vericilerin bu fırsatlardan optimal düzeyde istifade edebilmeleri için aralarında ciddi bir iş birliği ekosisteminin tesis edilmesi gerekmektedir. Geçmiş dönemlerde üniversitelerde üretilen bilgi, bir takım yasal engeller ve bazı akademisyen ve işverenlerin ilgisizliği nedeniyle arzulanan düzeyde şehrin ekonomisine katkı sağlayamıyordu. Fakat son yıllarda devletin ciddi bir şekilde yapmış olduğu politika değişikliği ile birlikte akademisyenlerde oluşan iş birliği yapma kültürünün yaygınlaşması, şehrimizin tüm kesimleri için çok nitelikli sonuçlar alınmasını sağlamaktadır.
Düzensiz göç, küresel salgın, siyasi bunalımlar, iklim değişikliği, dijitalleşme ve yeni sosyal iletişim düzeni gibi alanlarda büyük zorluklarla karşı karşıya kaldığımız şu yeni zamanlarda yaşadığımız şehrin kritik sorunlarıyla daha yakından alakadar olmamız gerekiyor. Geleneksel bir üniversite modelinde ısrarcı olmak çözümlerin değil, süregelen sorunların bir parçası olarak kalmak anlamına gelecektir. Samsun Üniversitesi olarak kurulduğumuz 2018’den itibaren tüm akademik birim ve araştırma merkezlerimizde üretilen bilginin şehrimizin sosyal, kültürel ve ekonomik sorunlarına çözüm olmasını temel önceliklerimiz arasına aldık. Aynı politikayı ilgili tüm akademik birimlerimizde 7+1 uygulaması kapsamında öğrencilerimiz için de önemsiyoruz. Henüz 4 yaşına girmiş üniversitemizde Samsun’da kurumsal, ihracat potansiyeli yüksek olan ve nitelikli istihdam ile yol yürüyen tüm firmalarla yapmış olduğumuz işbirliği ile bu sene Mühendislik Fakültesi ve İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi’ndeki öğrencilerimiz bir dönem boyunca uygulamalı eğitimlerini tamamlayacaklardır. Samsun ekonomisinin sahip olduğu sanayi, ulaşım ve ticari altyapısı bu politikamızı uygulamamızda bizleri cesaretlendirmektedir. Samsun ekonomisinin son yıllarda göstermiş olduğu pozitif gelişmelere baktığımızda üniversite-sanayi işbirliğinin ne kadar önemsenmesi gereken bir mevzu olduğu görülecektir.
Samsun’un ekonomik yapısı ve potansiyelinin anlaşılması için makro büyüklükleri gösteren GSYH, sektörel büyüme oranları, ihracat, ithalat gibi göstergelere bakılması faydalı olacaktır. Samsun ilinin Türkiye ortalamasına göre daha iyi performans gösterdiği; özellikle sanayi ve ihracatta yükseliş trendinde olduğu; dış ticaret ve lojistik kabiliyetinin şehrin ekonomisi üzerinde koruyucu bir rol oynadığı ve istihdamın güçlendiği görülmektedir.
Samsun Ekonomisi Türkiye Ortalamasının Üstünde Bir Performans Gösteriyor
Türkiye ve Samsun Ekonomik Büyümesi (yıllık, %)
Kaynak: TÜİK
Türkiye ve Samsun ili ekonomik büyümeleri (GSYH, yıllık yüzde büyüme) incelendiğinde; Samsun ilinin Türkiye ekonomik büyümesi ile birlikte hareket etmekle birlikte; özellikle 2019 ve 2020 yıllarında Türkiye ekonomisinden daha iyi bir performans gösterdiği görülmektedir. 2019 yılında Türkiye ekonomisinden %1,8 (180 baz puan) ve 2020 yılında %3 (300 baz puan) daha iyi bir ekonomik büyüme sergilemiştir. 2020 yılında Türkiye %1,8 büyürken; Samsun ekonomisi %4,8 büyümüştür.
Kaynak: TÜİK
Türkiye ve Samsun ili ekonomik büyümeleri (GSYH, yıllık yüzde büyüme) incelendiğinde; Samsun ilinin Türkiye ekonomik büyümesi ile birlikte hareket etmekle birlikte; özellikle 2019 ve 2020 yıllarında Türkiye ekonomisinden daha iyi bir performans gösterdiği görülmektedir. 2019 yılında Türkiye ekonomisinden %1,8 (180 baz puan) ve 2020 yılında %3 (300 baz puan) daha iyi bir ekonomik büyüme sergilemiştir. 2020 yılında Türkiye %1,8 büyürken; Samsun ekonomisi %4,8 büyümüştür.
| GSYH ve Sektörel Yıllık Büyüme Oranları (%) | ||||||||
| Türkiye | Samsun | |||||||
| Tarım | Sanayi | Hizmetler | GSYH | Tarım | Sanayi | Hizmetler | GSYH | |
| 2020 | 5,9 | 3,1 | -5,9 | 1,8 | 4,9 | 12,3 | -1,7 | 4,8 |
| Ortalama Büyüme (2005-2020) | 3,2 | 5,3 | 4,4 | 4,8 | 3,6 | 8,2 | 3,5 | 4,3 |
| Standart Sapma (2005-2020) | 3,9 | 5,9 | 6,1 | 4,0 | 14,2 | 6,7 | 5,7 | 4,4 |
Kaynak: TÜİK
COVID-19’un etkisini içeren 2020 yılı sektörel büyümelere baktığımızda; Samsun ilinde sanayi sektöründeki büyümenin %12,3 ile Türkiye’nin %3,1’lik büyümesinin oldukça üzerinde olduğu görülmektedir. Bunun önemli bir nedeni Samsun’un ihracattaki ağırlığını artırması ve bir lojistik merkezi olarak sanayisini küresel arz zinciri sorunlarına karşı daha fazla koruyabilmesidir. 2005-2020 dönemi ortalama büyüme oranlarına bakıldığında ise, Samsun ilinde sanayi sektörünün %8,2 ile aynı dönem için Türkiye sanayi sektörünün %5,3’lük büyümesine göre oldukça iyi performans gösterdiği görülmektedir. Samsun ilinde, tarım sektöründeki üretim dalgalanmasının ise Türkiye’ye göre oldukça yüksek olduğu görülmektedir.
Bu büyümeyi sürdürülebilir kılmak için Samsun Üniversitesi tüm akademik birimlerimizle hiçbir karşılık beklemeden bize düşen ne varsa bu güzel memleket için yapmaya hazır olduğumuzu söylemek istiyorum. Bunun için ilimizde imalat sektöründe faaliyet gösteren firmalarımızın yüksek teknoloji içerikli ürünler üretmelerine katkı sağlamaları için uluslararası ticaret ve işletmecilik, makine, yazılım, elektrik-elektronik, endüstri, biyomedikal, havacılık ve uzay bilimleri gibi bölümlerimizle yanlarında yer almaya hazır olduğumuzu ilgili tüm paydaşlarımıza tekrar iletmek istiyorum. Samsun Üniversitesi daima bu sorumluluk bilinci ile hem öğrencilerinin uygulamalı eğitim programları ile niteliklerini geliştirecek hem de ürettiği nitelikli bilgiyle sanayi kuruluşlarına değer kazandırma, alacakları yeni inisiyatifleri teşvik etme vizyonuyla şehrin ekonomisine katkı sağlamaya devam edecektir.
Prof. Dr. Mahmut AYDIN
