Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Okur’un İzini Sürmek

Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi kitap kültürü konusundaki çalışmalar son yıllarda görünür şekilde artmıştır. Fakat bu çalışmalar her ne kadar artmış olsa da okur ve/veya okurluk özelindeki araştırmalar diğerlerine nazaran kısmen gölgede kalmıştır. Halbuki Osmanlı ve/veya Cumhuriyet dönemi kaynaklarında bu konuyu araştırmaya imkan sunacak çok sayıda kaynak bulunmaktadır. Bu açıdan kitapları veya muhtelif metinleri kimlerin okuduğu, çeşitli bağlamlarda okuma pratiklerinin ne olduğu, okurların nasıl bir toplumsal arka plana sahip oldukları veya kitap okuma alışkanlıklarında ne gibi temayüllere sahip olunduğu gibi çok sayıda konunun detaylı olarak araştırılma imkânı vardır. Bu değerlendirmeler ışığında programımızın amacı genel hatlarıyla şu şekildedir:

Osmanlı’dan Cumhuriyet’e okur kültürünün dinamiklerini/dönüşümlerini daha iyi tespit etmek,

Okur kültüründe tayin edici rol oynayan kesimlerin okurluk pratiklerini ortaya koymak,

Süreç boyunca bu kültür hakkında çeşitli araştırma çerçeveleri ortaya koymak.

Bu amaçlar etrafında Samsun Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ve Düşünce ve Sanat Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (DÜSAM) iş birliğiyle 3-4 Aralık 2021 tarihlerinde “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Okur’un İzini Sürmek” adıyla online platform Zoom üzerinden dört oturumluk iki gün sürecek bir program gerçekleştireceğiz.

Program ücretsiz ve herkese açıktır, rezervasyona gerek yoktur.

Detaylı bilgi için: [email protected]

PROGRAM

1. Gün 1. Panel (15. ve 16. Yüzyıl Oturumu)

17:00-19:00 (Zoom linki) (YouTube linki)

Oturum Başkanı: Bahadır Sürelli

• Selim S. Kuru: “Okur Olarak Şair: Rumiler ve Gazel”

• Tunç Şen ve Abdurahman Atçıl: “Osmanlı Medrese Talebeleri ve Okuma Pratikleri: 16. Yüzyıl Fatih Koleksiyonu Üzerine Düşünceler”

• Mustafa Altuğ Yayla: “Lamii Çelebi’nin Nefahat Tercümesini Kimler Okudu? Nüshalar Üzerinden Bir Değerlendirme”

• Cevat Sucu: “Erken 15. Yüzyıl Osmanlı Ansiklopedizmi ve Okurları”

19:00-19:15 Ara

1. Gün 2. Panel (17. ve 18. Yüzyıl Oturumu)

19:15-21:00 (Zoom linki) (YouTube linki)

Oturum Başkanı: Selim Sırrı Kuru

• Bahadır Sürelli: “Osmanlılar Neler Okurdu: On Yedinci Yüzyıldan Kişisel Bir Hikâye Mecmuası”

• İpek Hüner-Cora: “Okuru İkna Etmek: Osmanlı Hikâyelerinde Anlatıcı ve Gerçeklik Kaygısı”

• Alptuğ Güney: “Erken Aydınlanma Çağı’nda Osmanlı Tarihi Nasıl Okunur?: Bir Okur Olarak Dimitri Kantemir’in (1673-1723) Osmanlı Tarihi Kaynaklarına Bakışı”

• Ercan Akyol: “Şairin Kitaplığı, Akademinin Seçkisi: Osmanlı Edebi Kanonuna Okurluk Üzerinden Bakmak”

21:00-21:30 Kapanış Değerlendirmeleri

2. Gün 3. Panel (19. Yüzyıl Oturumu)

17:00-19:00 (Zoom linki) (YouTube linki)

Oturum Başkanı: Fatih Altuğ

• Günil Ayaydın-Cebe: “Muhaberat-ı Aleniye: On Dokuzuncu Yüzyılda Süreli Yayın Okurluğu”

• Emrah Pelvanoğlu: “Kemalîler: Uzun 19. Yüzyıldan Bir ‘Okur Cemaati’”

• Atiye Gülfer-Gündoğdu: “Okurun Okuma Alışkanlıklarının Sorgulanması Bağlamında Ahmet Mithat Efendi ve Karı Koca Masalı“

• Elif Sezer-Aydınlı: “’Biraderler Şuraya Bir Kenar Bırakalım”: 19. Yüzyıl İstanbul’unda Kahvehane Okurlarının İzini Kenardan Sürmek”

2. Gün 4. Panel (20. Yüzyıl Oturumu)

19:15-21:00 (Zoom linki) (YouTube Linki)

Oturum Başkanı: Günil Ayaydın-Cebe

• Fatih Altuğ: “Son Dönem Osmanlı Kadın Yazarlarının Metinlerinde Okur Figürü”

• Servet Gündoğdu: “Sembolden İmgeye: Yirminci Asır Türk Şiir Eleştirisinde Okur Sorunu”

• Esra Akbulak: “Okur Adına Konuşmak: 1950 Kuşağı Nasıl Eleştirildi?”

• Kaan Kurt: “‘Tembel Karî’den ‘Leş Kargası Okur’a: Modern Türk Şiirinde İdeal Okur Tahayyülü”