Samsun Üniversitesi (SAMÜ) Düşünce ve Sanat Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (DÜSAM), Politika Konuşmaları 2021 dizisi kapsamında Dr. Talha Paşaoğlu’nun moderatörlüğünde akademisyen Dr. Gökhan Çınkara’yı ağırladı. Online bir platform üzerinden gerçekleştirilen programda “İsrail-Filistin Anlaşmazlığının Kökenleri” başlığı altında yaptığı konuşmayla Çınkara, konuyla ilgili değerlendirmelerini izleyenlerin dikkatine sundu.
“Kabaca baktığımız zaman gördüğümüz tablo İsrail’in sık sık seçime gitmesidir”
Güncel İsrail siyasetinden yola çıkarak İsrail Filistin anlaşmazlığının kökenlerini aktarmaya çalışacağını ifade ederek sözlerine başlayan Çınkara, “İsrail Filistin anlaşmazlığının kökenleri dedik başlığımıza ama ben biraz daha bunu aslında güncel İsrail siyasetinden yola çıkarak sizlere anlatmaya çalışacağım. Bugün özellikle İsrail siyasi kültüründe yükselen yeni eğilimlerin aslında tarihsel sürece baktığımız zaman bunların ne anlama geldiğini de biraz anlamlandırmaya çalışacağım. Hem tarihsel, toplumsal dinamikler hem kurumsal dinamikler hem de elitlerin dönüşümünün toplumsal yapıda demografik ve sınıfsal, ulus açısından veya bu kavramlar bakış açısından nasıl bir zihniyet dönüşümü yaşadı? Biraz onları aşmaya çalışacağım. 23 Mart 2021 tarihinde İsrail dördüncü kez seçime gitmiş oldu. Kabaca baktığımız zaman gördüğümüz tablo İsrail’in sık sık seçime gitmesi demek. Bu şu anlama geliyor, İsrail’de bir siyasi istikrarsızlık mı var sorusu akla geliyor. İsrail’de siyasi aktörler arasında koalisyon kurma noktasında ne gibi zorluklar var ki koalisyon kurulamıyor? sorusu da önemli,” dedi.
“İsrail’i kuranlar aslında siyasi partiler ve etrafında şekillenen bir dizi bürokratik kurum oldu”
İsrail ve Filistin arasındaki sorunlardan da bahseden Dr. Gökhan Çınkara, “Son sorudan başlayalım. İsrail neden 2 yılda dördüncü kez seçimlere gitti? Şöyle gördüğümüz bir trend var. Benyamin Netanyahu 12 yıldır İsrail’de başbakanlık koltuğunda oturuyor. Oslo’dan sonra da kısa bir süre başbakan olmuştu. Ama en uzun süre oturduğu süre bu 12 yıllık süre oldu. Kesintisiz çünkü oldukça önemli. Kesintisiz olması nedeniyle İsrail’in siyasi kültüründe, bürokratik kurumları üzerinde ve İsrail’in toplumsal yapısı üzerinde de etki bıraktı. Ve bunun önemli etkisi aslında onun muadillerinin Avrupa’da veya Amerika Birleşik Devletlerinde veya diğer çevre ülkelerde gördüğümüz üzere tırnak içerisinde söylüyorum tabii ki tamamen benzer değil ama popülist sağ bir liderin oluşturduğu pratik siyasetin bir benzerini aslında İsrail’de de oluşturmuş oldu. Nasıl tipik özellikleri var? Benyamin Netanyahu İsrail’de siyaseti oldukça içselleştirdi. Bu İsrail’de oldukça yeni bir fenomendir. Çünkü İsrail kuruluşundan itibaren bir fenomen üzerine, yani oldukça net bir kavram üzerine kuruludur. İsrail’de toplum kurumlardan sonra gelen bir yapıdır. İsrail’i kuranlar aslında siyasi partiler ve siyasi partilerin etrafında şekillenen bir dizi bürokratik kurum oldu. Yani devletin bilhassa devlet yapısını önceleyen kurumlardır. İsrail’de seçim barajının düşük olması siyasi istikrarsızlığın nedenlerinden birisi olarak nitelendirilebilir. İsrail iç siyaseti, Filistin ile olan sorunların kökenlerini oluşturan sebepleri kapsıyor. Kültürel bazı kodlar özellikle bu konularda etkili olmuştur. Kendisini dışlanmış hisseden Arap gençler ve daha çok bedevi toplumlar için çeşitli açılımlar bekleniyor. İlerleyen süreçte İsrail iç siyaseti Filistin konusunda daha fazla etkili olacak gibi gözüküyor,” şeklinde konuştu.
“İsrail-Filistin Anlaşmazlığının Kökenleri” program soru cevap kısmına geçilmesinin ardından son buldu.
